مافیای دارو به کجا وصل است/ مشکل تعارض منافع در سازمان غذا و دارو

محمد عبده زاده، در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: وقتی شفافیت در ساختار آئین نامه‌ای و قانونگذاری کم باشد، رانت‌ها و زد و بندها می‌تواند اتفاق بیفتد.

وی افزود: وقتی ارز دو نرخی وجود داشته باشد، شما هر کاری کنید یک عده‌ای راحت تر می‌توانند دسترسی پیدا کنند و در مقابل، عده‌ای هم نمی‌توانند دسترسی پیدا کنند.

عبده زاده ادامه داد: این عده که راحت‌تر به ارز دارو دسترسی پیدا می‌کنند، می‌توانند در کل این زنجیره باشند، از وزارت بهداشت گرفته تا بانک عامل، بانک مرکزی، شرکت تأمین کننده و…،.

وی افزود: وقتی شما زمینه اقتصاد غیر شفاف را فراهم می‌کنید، منجر به ایجاد ساختارهای غیر رسمی می‌شود.

عبده زاده گفت: در اقتصاد غیر شفاف، هر چقدر امکان دخل و تصرف در آن پیش بیاید که متأثر از ارتباطات و سفارشات و ضوابطی باشد که شفاف نیست، این بستر می‌تواند اتفاق بیافتد و دارو هم مستثنی نیست.

رئیس هیأت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، در پاسخ به این سوال که آیا مافیای دارو می‌توانند از داخل سازمان غذا و دارو خط بگیرند، افزود: سازمان غذا و دارو یک ساختار دولتی دارد مثل بقیه سازمان‌های کشور.

وی ادامه داد: ما یک سری تعارض منافع اشخاص داریم و یک سری تعارض منافع ساختاری. لذا، برای از بین بردن این ذهنیت، باید به تعارض منافع ساختاری در وجود سازمان غذا و دارو برگردیم.

عبده زاده افزود: سازمان غذا و دارو، نمی‌تواند همزمان ناظر باشد، قیمت گذاری کند، تقسیم کننده ارز باشد، هم حامی تولید و صنعت و بیمار باشد. مثلاً در بحث قیمت گذاری، اگر بخواهد قیمت دارو را به خاطر بیمار، پایین انجام دهد، صنعت آسیب می‌بیند و اگر قیمت را برای صنعت ببیند، مردم دچار مشکل می‌شوند و این یک چالش است.

وی گفت: سازمان باید ناظر بر کیفیت باشد و همین سازمان مسئول تأمین دارو می‌شود. وقتی دچار کمبود دارو می‌شویم، به واردات رو می‌آورد تا مشکل کمبود حل شود. آن وقت، بحث کیفیت دارو تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

رئیس هیأت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران تاکید کرد: شما می‌خواهید یک سازمان را برای همه امور مربوط به تأمین دارو داشته باشید، در حالی که برای تأمین ارز، این سازمان اصلاً کارشناس و آدم بانکی و بازرگان ندارد که لیست ارز را اولویت بندی کند. در چنین سازمانی، قطعاً احتمال تخلف و اشتباه هست که به بیراهه برود.

وی ادامه داد: در کنار تعارض ساختاری که وجود دارد، وقتی یک وظایفی را به گردن آن سازمان می‌گذارید، باید ابزار آن را هم بدهید تا بتواند شرح وظایفی را که بر عهده گرفته به درستی انجام دهد. در حالی که این ابزارها در اختیار سازمان غذا و دارو نیست.

عبده زاده گفت: ساختار منابع انسانی سازمان غذا و دارو، روز به روز ضعیف‌تر شده است و در نتیجه نتوانسته از عهده وظایفی که به این سازمان محول شده است، برآید. ضمن اینکه، وظایف این سازمان در این سال‌ها افزایش یافته است.

وی افزود: بر همین اساس، قبل از اینکه بخواهیم از مافیا صحبت کنیم، باید به بررسی و اصلاح تعارض منافع ساختاری در سازمان‌ها بپردازیم. بنابراین، اگر طبق قانون از هر سازمانی وظایف خودش را بخواهیم انجام دهد و تعارض منافع ساختاری را از این سازمان و سازمان‌های دیگر جدا کنیم، خیلی از مسائل و مشکلات را حل می‌کند.

عبده زاده تاکید کرد: اصول حکمرانی خوب، شفافیت است.